Ψυχολογία Παιδιού

Τι κάνουμε όταν τα παιδιά απομονώνονται κοινωνικά;;;

1:49 μ.μ.

via

Οι μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που είναι κοινωνικά απομονωμένα έχουν δυσκολία στις σχέσεις με τους συνομηλίκους, είναι επιρρεπείς σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο για κατάθλιψη και άγχος .

Υπάρχουν πολλές στρατηγικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν τα παιδιά να ξεπεράσουν την τάση τους να αποσύρονται από τους άλλους . Θα προτείνουμε να δοκιμάσετε τις στρατηγικές που αναφέρονται παρακάτω για τουλάχιστον ένα μήνα και συνεχίζοντας με εκείνες που φαίνονται πολλά υποσχόμενες για το παιδί σας. Πολλές από τις στρατηγικές αξίζει να συνεχιστούν επ΄αόριστον...

Μιλήστε στο παιδί σας

Μερικές φορές η διαφωνία με έναν φίλο , η απώλεια μιας σημαντικής σχέσης ή παρόμοιες δυσκολίες μπορεί να προκαλέσουν τα παιδιά να αποσυρθούν. Αυτό είναι συχνά μια προσωρινή και φυσιολογική αντίδραση σε ένα δυσάρεστο γεγονός. Μιλώντας στο παιδί σας μπορεί να αποκαλύψετε την αιτία της απόσυρσης και να ελευθερώσετε την επιθυμία του παιδιού σας να είναι ενεργός συμμετέχων σε τυπικές κοινωνικές σχέσεις .

Κατανόηση των συναισθημάτων των παιδιών

Ένας τρόπος για να βοηθήσετε τα παιδιά να αρχίσουν να ελέγχουν το φόβο τους για διάφορες κοινωνικές καταστάσεις είναι να δείξετε κατανόηση για τον φόβο τους. Εάν ένα παιδί αρνείται να συναναστραφεί με άλλα απιδιά , θα μπορούσατε να πείτε , «έχω την αίσθηση ότι ανησυχείς (νοιώθεις αμήχανα , ντροπαλός , φοβισμένος) για να γίνεις μέρος αυτής της ομάδας . Κι εγώ νοιώθω ανήσυχος, μερικές φορές πάρα πολύ , όταν δεν είμαι σίγουρος τι πρέπει να κάνω και οι άνθρωποι με παρακολουθούν». Με το να δείξετε κατανόηση του συναισθήματος του παιδιού σας, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αισθανθεί κατανοητό. Η ενσυναίσθηση βοηθά επίσης τα παιδιά να εντοπίσουν και να μιλήσουν για τα συναισθήματα που έχουν όταν βρίσκονται με τους άλλους .

Κάντε μοντέλο την εξωστρεφή συμπεριφορά

Το παιδί σας θα συμμετέχει πιο εύκολα σε κοινωνικές συναναστροφές αν εσείς συμμετέχετε εύκολα αντίστοιχα. Για παράδειγμα , όταν είστε έξω με το παιδί σας , κάντε μια προσπάθεια να είστε φιλικός και εξωστρεφής. Αυτό θα οδηγήσει το παιδί σας να δει ότι είναι εντάξει να μιλάει με τους άλλους.

Όταν το παιδί σας αλληλεπιδρά με τους άλλους , επαινέστε τη συμπεριφορά του και αφήστε το παιδί σας να ξέρει ότι είστε περήφανοι για την προσπάθεια του.

Μη βάζετε ταμπέλες

Υπάρχει πολλή αρνητικότητα για τη λέξη "ντροπαλός" και τα περισσότερα παιδιά που ακούν να τα σχετίζουν με αυτή τη λέξη, αισθάνονται λιγότερο θετικά.

Τα παιδιά που χαρακτηρίζονται ως ντροπαλά ή αποσυρόμενα αρχίζουν να βλέπουν τον εαυτό τους με αυτόν τον τρόπο και στη συνέχεια να εκπληρώνουν αυτήν την εικόνα, χωρίς καμία προσπάθεια για αλλαγή.

Διευκόλυνση της Ανεξαρτησίας

Ειδικά κατά τη διάρκεια της εφηβείας , η επιθυμία για ανεξαρτησία είναι ένα ισχυρό κίνητρο. Η ανεξαρτησία αυτή καθώς και η συμπεριφορά του «μπορώ να το κάνω μόνος μου», βοηθά στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της εμπιστοσύνης .

Προωθήστε την ανεξαρτησία, επιτρέποντας στο παιδί σας να έχει μεγαλύτερη ευθύνη. Διδάξτε στο παιδί σας πώς να πλένει τα ρούχα, να μοιράζεται την ευθύνη για το μαγείρεμα , και να βοηθάει με άλλους τρόπους.

Φυσικά, το ποσό της ευθύνης που δίνετε πρέπει να εξαρτάται από την ικανότητα του παιδιού να εκτελεί τα καθήκοντα, αλλά τίποτα δεν χτίζει την αυτοεκτίμηση των παιδιών περισσότερο από το να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους τα εμπιστεύονται . Η αυτοεκτίμηση και η εμπιστοσύνη βάζει τα θεμέλια για την μετέπειτα αλληλεπίδραση τους με τους άλλους.

Φέρτε σε επαφή το παιδί σας με άλλους

Ένα απομονωμένο παιδί που κάνει έστω και ένα φίλο θα αισθάνεται επιτυχής και θα αλληλεπιδρά τελικά περισσότερο με τα άλλα παιδιά.

Φέρτε σε επαφή το παιδί σας κάθε φορά με ένα συνομήλικο του φιλικό παιδί. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να μιλήσουν για τα κοινά τους ενδιαφέροντα και τι θα ήθελαν να κάνουν μαζί. Στη συνέχεια, ρωτήστε τους πως πέρασαν το χρόνο τους μαζί. Στα παιδιά τους αρέσει να τραβάνε την προσοχή και ανταποκρίνονται θετικά όταν οι γονείς τους ενδιαφέρονται για αυτά .

Θέτουμε στόχους και μετράμε την πρόοδο

Πολλά αποσυρόμενα παιδιά εκτιμούν τη βοήθεια ώστε να έχουν πιο ενεργή συμμετοχή, και ένας τρόπος για να τα βοηθήσουμε είναι να καθορίσουμε τους στόχους που αποτελούν πρόκληση αλλά είναι και ρεαλιστικοί.

Για παράδειγμα λέμε τουλάχιστον μία λέξη σε ένα νέο πρόσωπο κάθε μέρα , συμμετέχοντας στο παιχνίδι με ένα άλλο παιδί , κάνουμε μία ερώτηση στο δάσκαλο , και μιλάμε μπροστά στην τάξη .

Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να παρακολουθεί την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων που έχετε συμφωνήσει. Ο έπαινος , θα δώσει κίνητρα για να συνεχίσει την πορεία προς μια πιο κοινωνική συμμετοχή .

Ζητήστε βοήθεια

Μερικές φορές , οι προσπάθειες που κάνετε για να βοηθήσετε το παιδί σας να είναι λιγότερο απομονωμένο δεν είναι επιτυχείς . Σε αυτή την περίπτωση , θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο του παιδιού σας ή έναν παιδοψυχολόγο να σας βοηθήσει. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν το επίπεδο της κοινωνικής εμπλοκής επιδεινώνεται ή όταν έχετε σημάδια για κατάθλιψη , άγχος ή διάθεση για αυτοτραυματισμό.

Η αποτελεσματική αντιμετώπιση συνήθως βοηθά την κοινωνική απομόνωση και βάζει τα παιδιά πίσω στο δρόμο τους για να απολαύσουν την παιδική ηλικία τους και τους γύρω τους.

Dr. Kenneth Roberson

Παιδί

Τι εκφράζουν τα παιδιά μέσα από τη ζωγραφική;

1:49 μ.μ.

Μουτζούρες και γραμμές. Αυτά είναι τα πρώτα που κάνει ένα παιδί μόλις πρωτοπάρει στο χέρι του μολύβι για να “ζωγραφίσει” στο χαρτί. Αργότερα βάζει χρώμα και έπειτα αναπαριστά όλο και πιο ρεαλιστικά μια εικόνα. Ποια ανάγκη σπρώχνει τα παιδιά παγκοσμίως ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, κουλτούρας και πολιτισμού να ζωγραφίζουν; Υπάρχουν κάποια “κρυφά” μηνύματα που θέλουν να μας δώσουν;

Μια απλή μουτζούρα ή ένα ακατανόητο σχήμα λειτουργεί σα μια γλώσσα για τα παιδιά. Είναι μια γλώσσα που επικοινωνεί σε εμάς την οργή, το θυμό, τη ζήλια, την αδιαφορία, την ανάγκη για προσοχή αλλά και τις γνωστικές εμπειρίες που έχουν όσο γνωρίζουν το κόσμο γύρω τους. Σε ένα κόσμο φτιαγμένο από “μεγάλους” ένα παιδί ταυτίζεται με το ρόλο που παίρνει μέσα από τις ζωγραφιές του. Όσο εμείς τις κοιτάμε και νιώθουμε χαμένοι στη μετάφραση αυτές ανοίγουν μια πόρτα στα συναισθήματα των μικρών μας ζωγράφων.

“Ο Π είναι 8 χρονών και στις πρώτες μας συναντήσεις του ζήτησα να ζωγραφίσει την οικογένεια του. Είναι μοναχοπαίδι, ζει με τη μητέρα του και το πατέρα του ενώ στην ίδια πολυκατοικία μένει και ο πατέρας της μητέρας.

Η ζωγραφιά του Π για την οικογένεια του έδειχνε τα εξής: ένα όρθιο κόκκινο παραλληλόγραμμο που απεικόνιζε τη πολυκατοικία, τον πατέρα να βρίσκεται στο πιο πάνω μέρος του κτίσματος, στη σκεπή, τη μητέρα μέσα στο διαμέρισμα και τον ίδιο στο δωμάτιο του. Όταν ρώτησα τι είχε ζωγραφίσει και τι έκανε ο καθένας τους στη ζωγραφιά είπε: “Ο πατέρας μου κάνει δουλειές με τα εργαλεία του, η μητέρα μου μαγειρεύει στη κουζίνα και εγώ κοιμάμαι στο κρεβάτι μου.” Ο Π είναι ένα παιδί κλειστό και ιδιαίτερα ντροπαλό. Η αυτοεκτίμηση του είναι χαμηλή και αντιμετωπίζει μαθησιακά προβλήματα απο το Νηπιαγωγείο τα οποία επιδείνωσαν την εικόνα που έχει για τον εαυτό του.”

Η σχεδίαση ή αλλιώς ιχνογράφηση είναι μια εξελικτική διεργασία που ακολουθεί τη ψυχοκινητική εξέλιξη του παιδιού. Η εξέλιξη της μουτζούρας συμβαίνει με τον έλεγχο που αποκτά το παιδί στη κίνηση του και στο συντονισμό χεριού – ματιού. Αυτό σημαίνει ότι η ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργεί μια εικόνα πάνω σε χαρτί περνά απο στάδια που το ένα διαδέχεται το άλλο. Τα στάδια αυτά ακολουθούν μια “τυπική” πορεία κατά το μεγάλωμα του παιδιού και το πέρασμα του στις διάφορες ηλικίες.

Μια απλή αναφορά σε αυτή την διαδοχική πορεία είναι:

Απο 1,5 μέχρι 2,5 χρονών

Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία ξεκινούν να μουτζουρώνουν. Αυτές οι μουτζούρες δεν είναι ασυνάρτητες αλλά γίνονται με όλο και πιο συντονισμένη ρυθμική κίνηση. Σε αυτό το διάστημα τα παιδιά θέλουν να καλύψουν όποια επιφάνεια βρουν και επενεργούν όλες οι αισθήσεις τους σε αυτή την εικαστική δραστηριότητα.

Απο 2,5 χρονών

Σε αυτή την ηλικία το παιδί ανακαλύπτει στα αφηρημένα σχέδια που κάνει τυχαία σχήματα που μοιάζουν με αυτά που το περιβάλλουν. Μπορεί να είναι αντικείμενα, ζώα, άνθρωποι και οτιδήποτε άλλο που αποτελεί καθημερινό ερέθισμα για το παιδί. Έτσι πολλές φορές θα έχετε προσέξει το παιδί σας να ζωγραφίζει και να λέει όλο έκπληξη: “Ααα ένα δέντρο” ή “Κοίτα μια βάρκα”.

Απο 5 μέχρι 8 χρονών

Εδώ το παιδί καθορίζει το χώρο που θα λάβει μέρος η αναπαράσταση του. Τραβάει μια ίσια γραμμή στο κάτω μέρος για το έδαφος και μια ίσια γραμμή στο πάνω μέρος για τον ουρανό, τα υπόλοιπα αναπαράγονται στο ενδιάμεσο κομμάτι του χαρτιού.

Στα 9 τους χρόνια

Το παιδί καταργεί αυτή την απόσταση μεταξύ γης και ουρανού. Σε αυτό το στάδιο τα παιδιά νιώθουν ανικανοποίητα με τα σχέδια τους γιατί αυτό που επιδιώκουν να φτιάξουν δεν μπορούν να το καταφέρουν.

Απο 15 μέχρι 18 χρονών

Τα παιδιά σε αυτό το στάδιο της εφηβείας “πειθαρχούν” στο γεωμετρικό σχέδιο.

Η ερμηνεία του σχεδίου.

Η ερμηνεία του παιδικού ιχνογραφήματος είναι μια διαδικασία που γίνεται απο ανθρώπους που είναι εκπαιδευμένοι να “διαβάζουν” τα νοήματα που αποτυπώνει ένα παιδί όσο ζωγραφίζει. Αυτά μπορεί να αφορούν στη ψυχολογική διάθεση στην οποία βρίσκεται, σε ένα έντονο ή καινούργιο συναίσθημα που νιώθει, σε έναν φόβο που το ταλαιπωρεί ή σε μια ξαφνική αλλαγή της καθημερινότητας του.

Τα κυριότερα στοιχεία στα οποία δίνουμε προσοχή είναι τα χρώματα: ποια κυριαρχούν στο σχέδιο ή ακόμα και την απουσία χρώματος, τις γραμμές: αν είναι ισχνές, δυνατές, κάθετες ή οριζόντιες, τη θέση που έχει το ιχνογράφημα στην επιφάνεια του χαρτιού: αν είναι τοποθετημένο πάνω, κάτω αριστερά ή δεξιά, το περιεχόμενο: σε κάθε θέμα περιλαμβάνονται σύμβολα που κάποιος ειδικός μπορεί να αποκωδικοποιήσει ώστε να καταλάβει την συγκινησιακή κατάσταση του παιδιού-ζωγράφου.

Το παιδί και η οικογένεια του στο σχέδιο.

“ Η Γ είναι 9 χρονών και πηγαίνει στη Δ' Δημοτικού. Όταν της ζητήθηκε να ζωγραφίσει την οικογένεια της έφτιαξε: σε οριζόντια γραμμή, με έναν μαύρο μαρκαδόρο 16 ανθρωπάκια που αντιπροσώπευαν όλες τις συγγενικές σχέσεις. Στη μέση υπήρχε μια πολυκατοικία που χώριζε τα ανθρωπάκια στη μέση. Όλοι είχαν μια πολύ απλοϊκή μορφή που περιοριζόταν σε κεφάλι, χέρια, πόδια. Οι μοναδικές μορφές που είχαν λαιμό, πλάτες και ώμους ήταν αυτή με την αδερφή της. Η πιο μικρή φιγούρα στο σχέδιο ήταν η δική της και η πιο μεγάλη η αδερφή της. Η ίδια βρισκόταν ανάμεσα στην αδερφή της και τη μαμά της.

Η Γ μένει με τη μητέρα και την αδερφή της. Οι γονείς της χώρισαν όταν ήταν πολύ μικρή. Στο διπλανό διαμέρισμα μένουν οι γονείς της μητέρας που συμμετέχουν πολύ στην αγωγή του παιδιού. Η εβδομάδα της Γ χωρίζεται σε τριά σπίτια: της μητέρας, του πατέρα και της γιαγιάς με του παππού. Επίσης αρκετές φορές η θεία τη βοηθάει στο διάβασμα της. Υπάρχει λοιπόν ένα διευρυμένο σύστημα φροντίδας αλλά ίσως και μια δυσκολία να ταυτιστεί το παιδί με κάποια άτομα περισσότερο εκτός από την αδερφή της”

Έχει ιδιαίτερη σημασία όταν ένα παιδί ζωγραφίζει την οικογένεια του. Σε αυτό το σχέδιο μπορούμε να δούμε τις σχέσεις του παιδιού με τα μέλη της οικογένειας αλλά και με τον εαυτό του. Με το μηχανισμό της προβολής σε μια παιδική ζωγραφιά μπορούμε να αναγνωρίσουμε αντιλήψεις και συναισθήματα που τα παιδιά αδυνατούν να εκφράσουν λεκτικά. Έτσι όταν ζητάμε από ένα παιδί να ζωγραφίσει την οικογένεια του θα προσέξουμε:

Με ποια σειρά ζωγραφίζει τα άτομα της οικογένειας του.
Αν ζωγραφίζει τον εαυτό του μέσα στην οικογένεια ή αν απουσιάζει από αυτή.
Που τοποθετεί τον εαυτό του. Ένα παιδί που τοποθετεί τον εαυτό του πιο κοντά σε ένα συγκεκριμένο άτομο μπορεί να εκφράζει την επιθυμία του για αυτό ή να αποζητά περισσότερο προσοχή από αυτό. Επίσης αν βάζει τον εαυτό του ανάμεσα στους γονείς τότε ίσως να σημαίνει ότι το παιδί αντιλαμβάνεται την αγάπη και των δυο γονιών εξίσου.
Ποιο άτομο δείχνει να κυριαρχεί στο σχέδιο. Το άτομο που φαίνεται να είναι μεγαλύτερο από τα άλλα μέλη μπορεί να σημαίνει ότι σε αυτό επενδύει συναισθηματικά περισσότερο ή ταυτίζεται πιο πολύ.
Πολλές φορές αν το παιδί θέλει να υποβιβάσει ένα μέλος της, το κάνει πολύ μικρό ή το παραλείπει. Για παράδειγμα αν ο ερχομός ενός μικρού αδερφού του έχει προξενήσει άγχος υπάρχει πιθανότητα στο σχέδιο του να φανεί κάνοντας το μικρό αδερφάκι πολύ μικρό.

Υπάρχουν πολλά περισσότερα στοιχεία που αποκωδικοποιούνται σε μια παιδική ζωγραφιά. Είναι σημαντικό να γίνει μόνο από ειδικούς που έχουν τη κατάρτιση να ερμηνεύσουν τα σύμβολα αυτά. Οι ζωγραφιές μπορεί να αποτελούν πηγές άντλησης πληροφοριών για τη ψυχοσύνθεση του παιδιού αλλά είναι ανεύθυνο να βγουν συμπεράσματα μόνο από αυτές.

Οι γονείς το μόνο που οφείλουν να κάνουν για τα παιδιά τους είναι να τα βοηθούν να εκφράζονται με κάθε ευκαιρία. Είναι εξέχουσας σημασίας να χαρίζουν στο παιδί όσο το δυνατόν περισσότερες εμπειρίες εικαστικών δραστηριοτήτων. Να ενθαρρύνουν το παιδί τους να ζωγραφίζει και να το φέρνουν σε επαφή με όλο και περισσότερα υλικά. Δεν χρειάζεται να ανησυχούν για το περιεχόμενο της ζωγραφιάς του και καλό είναι να αποφεύγουν παρατηρήσεις και παρεμβάσεις για τη “τελειοποίηση” της τεχνικής! Η διακριτική συντροφιά των γονιών στους πειραματισμούς των παιδιών είναι το μόνο απαραίτητο συστατικό για την ενεργοποίηση των στενών συναισθηματικών τους δεσμών.

*τα προσωπικά στοιχεία των περιστατικών που εμφανίζονται παραπάνω έχουν αλλάξει για λόγους τήρησης του επαγγελματικού απορρήτου.

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
http://dyslexiaathome.blogspot.gr

Τι κάνουμε όταν τα παιδιά απομονώνονται κοινωνικά;;;

Τι εκφράζουν τα παιδιά μέσα από τη ζωγραφική;

Wellcome!

Follow Us

Labels

Blog Archive

Elearning ΕΚΠΑ

Popular Posts

Συνολικές προβολές σελίδας

Instagram

Αναγνώστες

Φόρμα επικοινωνίας